به نام خدا
یک آیه.یک نکته
(اهْدِنَا الصِّرَاطَ الْمُسْتَقِيمَ ۶)
ما را به راهِ راست راهنمایی کن.
۱.پس از اظهار تسلیم و بندگی در برابر خداوند و استمداد جویی از ذات پاکش نوع تقاضا را ، خداوند در این آیه برایمان مشخص می کند. (اهدنا الصراط المستقیم ؛ یعنی هدایت کردن ما به سوی راه راست) ،راه راست همان راه عدل و نیکی راه پاکی راه ایمان و عمل صالح است.
۲. یک سوال معروف؛ اینکه چرا ما از خداوند دائما در این آیه هدایت به صراط مستقیم را از او می خواهیم ،مگر ما همواره در گمراهی به سر می بریم؟
همان طور که قبلا گفتیم اتصال وجود ما به ذات باری تعالی همانند اتصال لامپ به کارخانه برق است و هر لحظه وجود تازه ای از آن ذات پاک به ما می رسد پس وجود تازه هدایت جدید را هم طلب می کند و در صورتی که مانعی،در این اتصال بین ما و بین خداوند، ایجاد شود که همان، وجود ناپاکی ها, کژی ها ,ظلم ها و … می باشد, پیوند ما را از اتصال به آن منبع نور قطع خواهد کرد و در آن زمان ما در واقع منحرف شده ایم، پس از خداوند طلب می کنیم که این موانع پیش نیاید و و ما بر صراط مستقیم ثابت قدم بمانیم، در واقع از خداوند ما می خواهیم که در راه مستقیم ثابت قدم بمانیم.
۳. سوال ؛ چرا پیامبران و امامان هم خواهان ثابت قدم ماندن در راه مستقیم وراه راست از خداوند هستند؟
پاسخ؛ هدایت همان پیمودن راه تکامل است ،از نقصان به کمال، که دارای مراتب و درجاتی می باشد و چون خداوند کمال مطلق هست هیچ ایرادی ندارد که پیامبران و امامان هم خواهان دریافت درجات بالاتری از هدایت را بر خود داشته باشند، به عنوان مثال در بحث صلوات بر پیامبر و آل پیامبر ، ما تقاضای رحمت(درجه) به ایشان از سوی خداوند را داریم. از طرفی دیگر در کتاب قرآن ما بارها و بارها شاهد هستیم که خداوند بیان می دارد؛ هدایت، یک امری است که قابل افزایش است. نظیر؛
وَيَزِيدُ اللَّهُ الَّذِينَ اهْتَدَوْا هُدًى ۗ وَالْبَاقِيَاتُ الصَّالِحَاتُ خَيْرٌ عِنْدَ رَبِّكَ ثَوَابًا وَخَيْرٌ مَرَدًّا
و آنان که هدایت یافته اند، خدا بر هدایتشان می افزاید، و اعمال شایسته پایدار نزد پروردگارت از جهت پاداش بهتر و از لحاظ بازدهی نیکوتر است.(۷۶مریم)
۴. صراط مستقیم چیست ؟صراط مستقیم طبق فرموده خداوند در قرآن کریم در سوره انعام آیه ۱۶۱
قُلْ إِنَّنِي هَدَانِي رَبِّي إِلَىٰ صِرَاطٍ مُسْتَقِيمٍ دِينًا قِيَمًا مِلَّةَ إِبْرَاهِيمَ حَنِيفًا ۚ وَمَا كَانَ مِنَ الْمُشْرِكِينَ
بگو: یقیناً پروردگارم مرا به راه راست هدایت کرد، به دینی پایدار و استوار، دین ابراهیم یکتاپرست حق گرا، و او از مشرکان نبود.
،آیین حق و دین حق و پایبند بودن به دستورات اسلام هست .
سایر مفسرین براساس روایات خاص ، صراط مستقیم را، اسلام ،قرآن، پیامبر و امامان راستین معنا کرده اند که بازگشت همگی این روایات برمی گردد به همان دین و آیین الهی در جنبه های اعتقادی و عملی .
📚خلاصه شده و کوتاه شده از تفسیر نور استاد حجه الاسلام والمسلمین محسن قرائتی
